Hé lộ những khoảnh khắc cuối cùng trước thảm kịch máy bay chở 257 người lao thẳng vào núi lửa Erebus
Ngày 28/11/1979 đã trở thành một dấu mốc đau thương trong lịch sử New Zealand khi chuyến bay TE901 của hãng Air New Zealand gặp thảm họa, khiến toàn bộ 257 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng. Thảm kịch không chỉ làm rúng động quốc gia này mà còn để lại những tranh cãi kéo dài suốt nhiều thập kỷ về trách nhiệm và những sai sót dẫn đến tai nạn kinh hoàng.
Chuyến bay định mệnh
TE901 là chuyến bay ngắm cảnh đặc biệt, đưa du khách từ Auckland đến Nam Cực trong hành trình kéo dài 11 giờ. Được quảng cáo là một trải nghiệm xa hoa bậc nhất, chuyến bay hạng thương gia này mang lại cơ hội chiêm ngưỡng quang cảnh ngoạn mục của vùng cực Nam thế giới. Trong khoang máy bay, các hành khách hào hứng chụp ảnh, quay phim và thưởng thức thực đơn sang trọng.
Tuy nhiên, thời tiết xấu với những lớp mây dày đặc đã che khuất tầm nhìn, khiến cơ trưởng Jim Collins hạ độ cao xuống chỉ còn 1.800 mét để hành khách có thể ngắm cảnh rõ hơn. Thật không ngờ, chính quyết định này đã đưa chiếc McDonnell Douglas DC-10 vào thẳng đường bay nguy hiểm, ngay trên vùng núi lửa Erebus cao 3.794 mét.
Những giây phút định mệnh
Trong đoạn ghi âm từ hộp đen, cơ trưởng Collins tỏ ra bối rối khi nhận ra sự bất thường. Khi chiếc phi cơ giảm độ cao xuống 1.500 mét, hệ thống cảnh báo va chạm mặt đất đã phát tín hiệu báo động. Nhưng chỉ trong vòng sáu giây, thảm họa xảy ra: chiếc máy bay đâm vào sườn núi và nổ tung, không một ai sống sót.
Những bức ảnh được tìm thấy sau thảm kịch cho thấy nụ cười rạng rỡ của hành khách khi chụp lại khoảnh khắc cuối cùng. Điều này khiến nỗi đau của những người ở lại càng thêm khắc sâu.
Ban đầu, cuộc điều tra kết luận phi công chịu trách nhiệm vì đã hạ độ cao dưới mức an toàn. Nhưng sau đó, một Ủy ban Điều tra Hoàng gia đã phát hiện những sai sót nghiêm trọng trong quy trình của hãng Air New Zealand.
Hãng hàng không này bị cáo buộc đã thay đổi đường bay mà không thông báo cho phi hành đoàn, đồng thời khuyến khích các chuyến bay tới Nam Cực hạ thấp độ cao để phục vụ nhu cầu ngắm cảnh, bất chấp rủi ro. Hiện tượng “cực trắng” (white-out), khi ánh sáng phản chiếu từ tuyết và mây gây mất phương hướng, cũng được xem là yếu tố góp phần dẫn đến tai nạn.
Thẩm phán Peter Mahon, đứng đầu cuộc điều tra, đã chỉ trích Air New Zealand vì “chuỗi lời nói dối tinh vi” nhằm che giấu trách nhiệm. Tuy nhiên, hãng hàng không đã kháng cáo thành công, và cuộc chiến pháp lý kéo dài càng làm gia tăng sự phẫn nộ trong dư luận.
40 năm trôi qua, vụ tai nạn vẫn là nỗi đau lớn trong lòng người dân New Zealand. Đất nước này, vốn đang tìm kiếm bản sắc sau thời kỳ thuộc địa, phải đối mặt với sự lung lay niềm tin vào công nghệ và quản lý hiện đại.
Dù vậy, thảm kịch cũng để lại những bài học đắt giá cho ngành hàng không thế giới. Những tiến bộ trong công nghệ định vị và an toàn bay ngày nay đã giảm thiểu nguy cơ xảy ra các tai nạn tương tự.
Một đài tưởng niệm tại Auckland đang được xây dựng để tưởng nhớ các nạn nhân, nhằm khép lại chương đau thương và nhắc nhở về sự mong manh của cuộc sống. Trong mỗi trái tim người New Zealand, ký ức về vụ tai nạn TE901 vẫn mãi mãi sống động, như một lời cảnh tỉnh về trách nhiệm và giá trị của sự thật.