Câu tục ngữ “Canh nhất chớ tham ăn, canh ba chớ tham dâm” từ lâu đã mang đậm tính triết lý và khoa học, phản ánh sự thấu hiểu sâu sắc của người xưa về cách chăm sóc sức khỏe. Cho đến ngày nay, những lời dạy này vẫn còn nguyên giá trị, đặc biệt trong lối sống hiện đại, nơi con người thường đối mặt với áp lực công việc và thói quen sinh hoạt không lành mạnh.
“Canh nhất chớ tham ăn” nhắc nhở chúng ta về việc kiểm soát ăn uống vào buổi tối. Theo truyền thống, người xưa chia đêm thành 5 canh giờ, mỗi canh kéo dài khoảng hai giờ. Canh nhất, tương ứng với khoảng thời gian từ 19 giờ đến 21 giờ, là lúc cơ thể cần nghỉ ngơi, không nên ăn quá nhiều để tránh gánh nặng cho dạ dày. Vào thời điểm này, dạ dày và hệ tiêu hóa bắt đầu giảm cường độ hoạt động, nếu ăn quá muộn sẽ làm cho cơ thể khó tiêu hóa, dẫn đến tăng cân, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.
Y học hiện đại cũng chứng minh rằng việc ăn nhiều vào buổi tối mà ít vận động có thể gây tích tụ mỡ thừa, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, và tim mạch. Do đó, ăn nhẹ vào buổi tối và sớm hơn là một thói quen tốt để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
“Canh ba chớ tham dâm” cũng là một lời răn dạy quan trọng về việc kiểm soát ham muốn tình dục, đặc biệt vào thời điểm từ 23 giờ đến 1 giờ sáng. Theo quan niệm xưa, đây là lúc âm khí mạnh nhất, cơ thể cần nghỉ ngơi để phục hồi năng lượng, sinh hoạt tình dục vào thời điểm này sẽ làm tổn hao sức lực, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Mặc dù trong bối cảnh hiện đại, quan điểm này có thể được nhìn nhận khác, nhưng khoa học lại ủng hộ việc nên nghỉ ngơi đầy đủ vào ban đêm. Đặc biệt, từ 23 giờ, gan bắt đầu tiến hành quá trình giải độc và sửa chữa tế bào. Nếu không ngủ đúng giờ, gan sẽ không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến những tác hại dài hạn cho sức khỏe.
Việc thức khuya cũng khiến cơ thể không có đủ thời gian phục hồi, dẫn đến suy nhược thần kinh, mệt mỏi, giảm hiệu suất làm việc và trí nhớ kém. Vì thế, câu tục ngữ “canh ba chớ tham dâm” không chỉ là lời răn dạy đạo đức mà còn hàm chứa những hiểu biết sâu sắc về cơ chế sinh học của con người.
Tóm lại, những lời khuyên của người xưa, dù mang tính triết lý và tín ngưỡng, vẫn ẩn chứa nhiều sự thật khoa học mà chúng ta cần cân nhắc trong cuộc sống hiện đại. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, biết điều chỉnh thời gian ăn uống và sinh hoạt hợp lý, sẽ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe và sống cân bằng hơn.