Sáng ngày 17/10, TAND TP HCM chính thức công bố bản án đối với bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 33 đồng phạm sau gần một tháng xét xử. Phiên tòa này là một phần quan trọng trong vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, tập trung vào các sai phạm nghiêm trọng liên quan đến hành vi lừa đảo và rửa tiền với số tiền khổng lồ.
Theo cáo trạng, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm bị buộc tội lừa đảo chiếm đoạt hơn 30.000 tỷ đồng từ 35.824 trái chủ thông qua việc phát hành trái phiếu khống. Từ năm 2018 đến 2020, bà Lan và các lãnh đạo chủ chốt của Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, và Công ty chứng khoán Tân Việt (TVSI) đã cấu kết sử dụng các công ty con của tập đoàn để phát hành 25 mã trái phiếu không có tài sản đảm bảo. Thông qua các thủ đoạn gian dối, gần 36.000 người đã bị lừa mua trái phiếu, từ đó bà Lan chiếm đoạt số tiền khổng lồ để trả nợ, đầu tư dự án, và chuyển ra nước ngoài bất hợp pháp.
Vụ án còn mở rộng sang tội rửa tiền. Từ đầu năm 2018 đến tháng 10/2022, bà Lan và đồng phạm bị cáo buộc đã rửa hơn 445.000 tỷ đồng nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của khoản tiền lớn mà họ chiếm đoạt từ SCB trong giai đoạn trước. Họ đã dùng nhiều thủ đoạn tinh vi để chuyển tiền ra khỏi hệ thống ngân hàng và qua biên giới, nhằm tránh sự phát hiện của các cơ quan chức năng.
Cụ thể, 21 công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát đã thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài với số tiền hơn 1,5 tỷ USD trái phép, đồng thời nhận về hơn 3 tỷ USD thông qua 152 giao dịch trái quy định. Tổng số tiền vận chuyển trái phép qua biên giới được xác định là hơn 4,5 tỷ USD.
Trong suốt quá trình xét xử, bà Trương Mỹ Lan không phủ nhận các cáo buộc. Dù bà khẳng định không phải là người đưa ra chủ trương phát hành trái phiếu, nhưng vẫn cam kết sẽ dùng toàn bộ tài sản để bồi thường cho các trái chủ. Trong phần tự bào chữa, bà nhiều lần rơi nước mắt, bày tỏ sự hối hận và chấp nhận định mệnh của mình. Bà thừa nhận đã mắc sai lầm khi tham gia vào việc tái cơ cấu SCB, không ngờ rằng sẽ gây ra những hậu quả nặng nề như vậy, dẫn đến hàng chục nghìn nạn nhân và hơn 100 người liên quan rơi vào vòng lao lý.
Các bị cáo khác trong vụ án cũng thừa nhận hành vi phạm tội, nhưng cho rằng họ không nhận thức được mức độ sai phạm vào thời điểm đó, hoặc chỉ hành động theo chỉ đạo từ bà Lan và các cấp trên. Nhiều người trong số họ đã bày tỏ sự ăn năn và xin lỗi các trái chủ, đồng thời mong tòa án xem xét hoàn cảnh để có những phán quyết nhân văn hơn.
Đại diện Viện Kiểm sát (VKS) đã đề nghị mức án nghiêm khắc đối với bà Lan và đồng phạm. Theo đó, VKS yêu cầu tuyên phạt bà Trương Mỹ Lan mức án chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 12-13 năm tù về tội rửa tiền, và 8-9 năm tù về tội vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, tổng hợp hình phạt là tù chung thân. Đối với các bị cáo khác, VKS đề nghị mức án từ 2 đến 27 năm tù tùy theo vai trò và mức độ sai phạm của từng người.
Trong giai đoạn đầu của vụ án, bà Trương Mỹ Lan đã bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, và tổng hợp với các tội danh khác, bà phải đối diện với mức án tử hình. Tuy nhiên, hiện tại, bà Lan cùng các bị cáo đã kháng cáo bản án sơ thẩm này. Phiên tòa phúc thẩm vẫn đang chờ ấn định ngày xét xử.